Leesplezier

 Het boek nadert zijn einde. Ik merk, dat ik mijn leestempo probeer te matigen. De slag om Stalingrad is gestreden met de capitulatie van de omsingelde Duitsers. Het verhaal concentreert zich nu op wat eerder meer bijzaak was, de manier waarop de Russische staat omspringt met haar onderdanen. Ik zou willekeur willen zeggen, maar dat dekt de lading niet. Het is net heel doelgericht wat gebeurd, alleen wisselt het doel nogal en zijn de consequenties behalve rigoreus mn onvoorspelbaar. Iedere daad, handeling, woord, etc komt op een weegschaal terecht, die het gewicht ervan bepaald aan de hand van de richting waarin Stalin op dat moment de wind laat waaien. Het systeem maakt en breekt de mensen soms persoonsgericht vaak groepsgewijs via generalisatie. Er hebben volgens mij meer mensen in Rusland in kampen gezeten en het niet overleeft, dan in het Duitse derde rijk. De Joden als aparte groep er ff buiten gelaten. Ik kan het iedereen aanbevelen als je spanningsboog voor een boek verder reikt dan 198 pagina's: Leven & Lot, Vasili Grossman.