Het gaat langzaam, maar het boek pakte me meer en meer. De stijl is zo compleet anders, het onderwerp gekrompen van wereldverloop bepalend naar persoonlijk gepiel op de vierkante mm ergens in Duitsland, niet ver van de Neckar. Geen getob met ideologische vergezichten, geen tijdsbeeld. Het zijn drie opgroeiende levens, die elkaar gevonden hebben, alle drie op eigen wijze uit de normaliteit naar de marge geschoven en toch in de grote stroom meegaan. Tenminste vooralsnog. Ik ben pas halfweg.
Bijzonder blijft ook de consequent toegepaste herhaling van reeds verstrekte informatie. Het stoort niet echt (meer), maar voelt toch wel aan alsof je geheugenvermogens in twijfel worden getrokken. Het levert niks extra's op, legt nergens een speciale nadruk en voegt logischerwijs weinig toe.
Waar het boek heen stuurt is me nog niet duidelijk. Iets met volwassen worden en je achteraf afvragen wat waar gebeurd is of net opgehouden is te gebeuren, waar veranderingen zijn begonnen. Alsof radslag slaan en in lindebomen zitten iets is, dat je op je veertigste nog steeds doet, omdat je daar op je achtste mee bent begonnen.
Wat wel mooi is in het boek, is de terloopse wijze, waarop ingrijpende gebeurtenissen in iemands leven aangekaart worden. De afslagen worden vloeiend genomen, een beetje tussen neus en lippen door zonder dat het afbreuk doet aan de betekenis. Per saldo is Bánk's boek niet oninteressant maar minder meeslepend dan het Stalingrad epos van Grossman.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten